انواع روش های هدف گذاری که شما را به هدف می‌رسانند
انواع روش های هدف گذاری که شما را به هدف می‌رسانند
عنوان این نوشته یعنی انواع روش های هدف گذاری یکی از مهم‌ترین عناوینی است که در بین مجلات و وب‌سایت‌های موفقیت و توسعه فردی کاربرد زیادی دارد. همه ما دوست داریم افراد موفق و تاثیرگذاری باشیم اما چرا میانه خوبی با برنامه‌ریزی و هدف‌گذاری که یکی از مهارت های نرم است، نداریم؟ به راستی چه چیزی در درون ما اتفاق می‌افتد که گاهی به احساس پوچی و بی‌هدفی می‌رسیم؟ شاید اشکال اصلی در نحوه تعیین هدف است.
اگر شما هم یکی از افراد باانگیزه این روزگار هستید، احتمالا دوست دارید همین حالا یک کاغذ و قلم بردارید و برای چند مدت آینده، برنامه بریزید و چشم‌انداز تعیین کنید اما کمی دست نگه دارید. قبل از رفتن به سراغ قلم و کاغذ، چند دقیقه زمان بگذارید و تا انتهای این مقاله با مدیران خلاق همراه شوید؛ چون می‌خواهیم ماهیگیری یادتان بدهیم و شما را با انواع روش های هدف گذاری آشنا کنیم. چه چیزی بهتر از این؟
حتما بخوانید: آزاد بودن ذهن و تمرکز کمک بزرگی برای تصمیم گیری است.
هدف گذاری چیست؟
یکی از ابهاماتی که تقریبا برای همه ما پیش آمده، کاربردی بودن تعیین چشم‌انداز و هدف است. یعنی گاهی از خود می‌پرسیم که آیا واقعا هدف‌گذاری کاربرد دارد؟ چند درصد می‌توانیم به اهدافی که طرح می‌کنیم پایبند باشیم؟ مشکل اصلی در باور کردن تاثیر مثبت تعیین هدف در زندگی ما این است که بسیاری افراد هدف را در اتفاقات خاص و فوق‌العاده خلاصه می‌کنند؛ مثلا قبولی در دانشگاه بنام کشور. این نمونه هم نوعی هدف محسوب می‌شود که در جای خودش بسیار عالی است اما همه اهداف ما نباید اینقدر خاص باشند و نیستند!
برای مثال، امتحان کردن نوعی غذا، یاد گرفتن یک مهارت، رفتن به باشگاه، تمام کردن یک کتاب غیردرسی، شرکت در یک سمینار و بسیاری از موارد روزمره ما جزو اهداف و چشم‌اندازهای فردی طبقه‌بندی می‌شوند؛ پس بیایید این قاعده را فراموش کنیم که هدف‌های ما زمانی ارزشمند هستند که خاص و دست‌نیافتنی باشند.
دومین نکته پیش از رسیدن به انواع روش های هدف گذاری، بررسی انواع هدف از نظر زمان است. به طور کلی، اهداف ما در ۳ وضعیت زمانی مختلف تعیین می‌شوند:
- اهداف کوتاه مدت: معمولا زمان تخمینی برای چنین اهدافی زیر یکسال تعیین می‌شود؛ مانند کاهش وزن یک تا ۵ کیلوگرمی در طول ۶ ماه
- اهداف میان مدت: هدف‌هایی که بین یک تا ۳ سال تنظیم می‌شوند؛ مانند مهاجرت تحصیلی یا یادگرفتن یک مهارت تخصصی جدید
- اهداف بلند مدت: چنین هدف‌هایی بین ۵ تا ۱۰ سال زمان می‌برند؛ خرید خانه، ماشین، تحصیلات تکمیلی مواردی از این دست هستند.
حتما بخوانید: ۶ شیوه تصمیم گیری خود را بشناسید!
انواع روش های هدف گذاری
روش‌های تعیین هدف و چشم‌انداز بسیار متنوع هستند؛ تقریبا هر فردی استراتژی و رویکرد منحصر به فردی در تعیین هدف دارد. اگر به زندگینامه افراد موفق نگاه کنید، هر کدام از یک راه و روش برای تعیین هدف یا تحقق آن استفاده کرده‌اند. در این بخش می‌خواهیم به دو مورد از محبوب‌ترین روش‌های تعیین هدف بپردازیم. این دو مورد عبارتند از:
هدف گذاری اسمارت یا SMART
هدف گذاری SMART مخفف و کوتاه شده کلمات خاصی است که در کنار هم کلمه هوشمند یا SMART را تشکیل می‌دهند. این واژه‌ها عبارتند از:
- Specific: مشخص یعنی هدف باید کاملا مشخص و دقیق باشد. با خودتان صادق باشید؛ از SMART Targeting دقیقا چه می‌خواهید؟
- Measurable: قابل اندازه گیری یعنی معیاری برای سنجش میزان موفقیت و تحقق هدف وجود داشته باشد.
- Attainable: دست یافتنی یعنی براساس توانمندی‌های فعلیتان هدف‌گذاری کنید.
- Realistic واقع گرایانه یا Relevant: مرتبط یعنی براساس وضعیت فعلی خودتان هدف تعیین کنید.
- Timely/Time Bound: در محدوده زمانی مشخص یعنی به شکل کوتاه مدت، میان مدت یا بلند مدت تعریف شود.
هر کدام از این عبارت‌ها به یک ویژگی هدف اشاره می‌کنند؛ پیشنهاد می‌کنیم در هنگام انتخاب و تعیین هدف، هر کدام از این ویژگی‌ها را درباره هدف خود بررسی و تحلیل کنید تا بهتر بتوانید تصمیم بگیرید که کدام اهداف باید در اولویت قرار گیرند.
هدف گذاری چابک
اجایل نوعی سیستم نسبتا گسترده و تخصصی در مدیریت پروژه است که مطالب زیادی پیرامون آن وجود دارد اما از آن برای مدیریت اهداف شخصی هم می‌توان استفاده کرد. در سیستم اجایل یا هدف‌گذاری به روش چابک شما مشکلات را می‌بینید و آن‌ها را نادیده نمی‌گیرید. به این ترتیب می‌توانید هدف‌گذاری دقیق‌تر و منطقی‌تری برای بهبود رشد و توسعه فردی خود داشته باشید.
هدف گذاری به شیوه آنتونی رابینز
در این قسمت، قصد داریم به شیوه هدف گذاری یکی از افراد موفق دنیا که شما نیز به خوبی با او آشنا هستید؛ اشاره کنیم. آنتونی رابینز، با تألیف چندین کتاب مختلف در حوزه موفقیت، مدیریت کسب و کارهای بی شمار و سمینارهای پرطرفدارش، فردی شناخته شده است. او هدف گذاری را فرایندی میداند که موارد زیر در آن باید رعایت شود:
اهمیت مسیر دستیابی به هدف
رابینز معتقد است روش هدف گذاری صحیح، در مسیری است که برای دستیابی به هدف‌تان طی می‌کنید. در واقع منظور او این است که مسیر رسیدن به هدف، از خود هدف هم مهم‌تر است. چرا؟ زیرا این مسیر است که باعث رشد همه جانبه شما خواهد شد، سختی‌ها و مشقت‌های طول مسیر میتواند شما را به فردی قوی و بالنده تبدیل کند و حتی بالعکس!
به عنوان مثال هدف میان مدت‌تان این است که در یک سال آینده به در آمد ۱۰۰ میلیون تومانی داشته باشید. حال به جای اینکه تمرکز خود را صرفا بر این رقم بگذارید، بیندیشید که چگونه می‌توانید در جایگاه یک انسان، هم رشد کنید و هم به چنین درآمدی دست پیدا کنید.
تعیین محدوده مناسب هدف
آیا شما هم دائما در حال برنامه ریزی هستید و پس از گذشت مدت زمان کوتاهی، اهداف خود را رها کرده و شکست می‌خورید؟ دلیل تکرار چنین اتفاقی این است که شما بدون در نظر گرفتن توان واقعی و پتانسیل‌های خود، اهدافی را انتخاب می‌کنید که خارج از توان فردی‌تان می‌باشند.
رابینز توصیه می‌کند در ابتدا اهدافی را مشخص کنید که ظرف ۶ ماه آینده قابل دستیابی هستند. (مثلا کاهش وزن ۷ کیلو در ماه، طی ۳ ماه آینده را بیخیال شوید و واقع بینانه‌تر هدف گذاری کنید) از سوی دیگر، سایر جنبه‌های زندگی‌تان همچون مشکلات، مسئولیت‌ها و وظایف خود را نیز در نظر بگیرید.
همین که در طول روز ۸ ساعت کار می‌کنید، سپس وظایف دیگری مانند خواندن دروس دانشگاه، نظافت منزل و… دارید، یعنی نمی‌توانید روزانه ۲ ساعت در باشگاه مشغول ورزش باشید تا در آخر ماه ۵ کیلو وزن کم کنید! اما می‌توانید روزانه ۲۰ دقیقه ورزش کنید و در پایان ماه، ۱کیلو کاهش وزن داشته باشید.
تمرکز بر خواسته ها
رابنیز براساس تحقیقاتی که انجام داده می‌گوید اغلب مردم در فکر ترس‌هایشان هستند و تمرکزشان را روی چیزهایی می‌گذارند که نمیخواهند. در حالی‌که در هدف گذاری، تمرکز باید بر روی خواسته‌ها باشد نه ترس‌ها.
او می‌گوید اکثر مردم به این دلیل درآمد بالای ماهانه را در اهدافشان می‌گنجانند که دچار ترس از فقر، بیماری، عدم توانایی در پرداخت قسط و… هستند. در صورتی که در هدفی مانند افزایش درآمد ماهانه، باید بر روی چیزهای خواستنی تمرکز کنند، چیزهایی که دوستشان دارند مثل خرید منزل جدید، رفتن به سفر، خرید یک وسیله ورزشی مورد نیاز برای حفظ سلامتی و….
عدم توقف پس از دستیابی به هدف
تأکید رابینز در این قسمت این است که افراد نباید پس از رسیدن به هدف‌شان، تسلیم شده و دست از تلاش بردارند. توقف پس از رسیدن به یک هدف و عدم حرکت رو به جلو یعنی شکست! پس هیچگاه پس از دستیابی به یکی از اهداف، دچار غرور و خود برتربینی نشوید، هدفی دیگر را انتخاب کرده و با جدیت تمام به سوی آن حرکت کنید.
عدم موفقیت مترادف با شکست نیست
همه ما تجربه‌های تلخ متعددی از شکست‌هایمان داریم. تقریبا هیچ فردی در دنیا وجود ندارد که هدفی تعیین کند، تلاش کرده و طعم شکست را نچشیده باشد. رابینز معتقد است حتی اگر در مسیر اهداف تان شکست های زیادی را تجربه کنید بازهم نباید نگران باشید.
زیرا آنچه مهم است رشد و توسعه فردی شما در طول مسیر است و نه صرفا رسیدن به هدف نهایی. زندگی شما دارای معنا است و رشد کردن به آن معنا میدهد. البته، به خوبی می‌دانید که رشد کردن در توقف، سکون و بی حرکتی بوجود نمی‌آید و بسیاری از انسان های موفق، وضعیت فعلی خود را مدیون درس هایی هستند که از شکست هایشان در هدف گذاری و عدم رسیدن به اهداف گرفته اند.
جمع بندی پایانی
در این مقاله، درباره انواع روش های هدف گذاری صحبت کردیم. همه انسان‌ها به طور فطری و غریزی به دنبال یک هدف و چشم‌انداز اصلی هستند تا به کمک آن برای اعمال خود برنامه‌ریزی کنند. هر چقدر در تعیین اهداف خود دقت بیشتری صرف کنید، انجام مراحل مختلف برای رسیدن به هدف و تحقق آن راحت‌تر خواهد بود.
حتما بخوانید: ۹ تا ازاصول موفقیت در کسب و کار و تجارت